دستورالعمل ایمنی حمل ایمن بار

نام محصول علائم ایمنی :  دستورالعمل ایمنی حمل ایمن بار

کد کالا علائم ایمنی :  D 16

*  در صورت درخواست سایز سفارشی تابلو ایمنی برای شما مشتریان عزیز تولید خواهد شد.

*  امکان اضافه شدن لوگو شرکت در گوشه کار بصورت رایگان امکان پذیر می باشد.

*  قبل از تولید طرح هایی نهایی چاپ برای شما ارسال خواهد شد.

    آئین نامه بهداشتی حمل دستی بار     سال 1390   

  به نام خداوند بخشنده مهربان

هدف: هدف از تدوین این آیین نامه محافظت از نیروي انسانی و منـابع مـادي کشـور، پیشـگیري و کـاهش آسـیب هـاي شغلی و ارتقاء سطح بهره وري در کلیه کارگاههائی می باشد که حمل دستی بار و فرایندهاي مرتبط با آن انجـام می گیرد.

دامنه شمول: این آیین نامه در کلیه کارگاههاي مشمول ماده 85 قانون کار که نیروي شاغل به نوعی با حمل دستی بار سرو کار دارد لازم الاجراست.

فصل اول: تعاریف حمل دستی بار: انتقال و جابجائی بار توسط دست یا دیگر بخش هاي بدن که همراه با بالا بردن، پایین آوردن، کشیدن، هل دادن، نگه داشتن، چرخاندن بار و یا ترکیبی از موارد فوق می باشد.

ارگونومی: علم اصلاح و بهینه سازي محیط، مشاغل و تجهیزات به گونه اي که متناسب با محدودیت ها و قابلیت هاي انسـان باشد.

بار متعارف : باري است که با توجه به شکل، اندازه، ابعاد، نوع، وزن و درجه حرارت آن، قابل حمل بوسیله کـارگري اسـت کـه داراي شرایط جسمانی مناسب باشد.

بار سنگین: باري است که وزن آن از حدود مجاز توصیه شده در این آیین نامه و حدود تعریف شده در ضمائم بیشتر باشد.

ایستگاه کار: فضایی است که کارگر در آن فضا به کمک تجهیزات و وسایل کار به فعالیت مربوط به خود مشغول استپ

فیزیولوژي کار: شاخه اي از علم ارگونومی است که در آن قابلیت و توانمندي افراد در انجام فعالیت هاي جسمانی سنجیده میشود.

بارهاي بد دست: بارهایی هستند که : الف) مچ دست براي نگهداشتن آن باید تا 90 درجه خم شود ب) لبه هاي تیز و برنده دارند ج)در ظروفی که به دست خوب جفت نمی شوند و داراي دسته مناسب نیستند واقع شده اند د)در کیسه هاي نرم که از وسط خم می شوند قرار دارند.

فصل دوم: مقررات ماده 1 -حمل دستی بار بصورت انفرادي در موارد ذیل ممنوع است: الف ) براي نوع کاري که انجام می گیرد وزن بار سنگین باشد. ب ) در جایی بسیار بلند یا کوتاه (خارج ازحدود بین ران پا و شانه) قرار گرفته باشد. ج ) بسیار بزرگ، حجیم و یا داراي شکلی بوده که امکان دسترسی به آن مشکل باشد و یا جلـوي دیـد شـخص را بگیرد. د ) مرطوب، لغزنده و یا داراي لبه هاي تیز بوده بطوریکه گرفتن آن مشکل باشد . هـ ) بی ثبات بوده و یا مرکز ثقل آن بدلیل حرکت محتویات آن تغییر نماید ( براي مثـال بشـکه نیمـه پـر یـا مـلات سیمان داخل فرغون ). و ) با حرکات یا وضعیت بدنی خطرناك ( نظیر چرخیدن، خم شدن طولانی یا کشیده شدن بدن )همراه باشد ماده 2 –حمل دستی بار در صورت وجود شرایط نامناسب جوي، محیطی و کارگاهی که احتمال بروز بیماریهـاي ناشی از کار میرود ممنوع است. تبصره: چنانچه شرایط انجام کار محدودیت هایی را به همراه داشته باشد (براي مثال کـار در محـیط هـاي بـاز و غیر قابل کنترل یا گرم و مرطوب)که نتوان شرایط محیط کـار را در محـدوده هـاي مجـازي کـه وزارت بهداشـت ٣  اعلام نموده، نگهداري نمود تمهیدات دیگري از جمله تغییر الگوي کار، کاهش وزن بار، تعیین زمانهـاي اسـتراحت لازم و تغذیه مناسب توسط کارفرما پیش بینی و اعمال شود. ماده 3 -کارگرانی که در فرایند شغلی خود بطور پیوسته یا ناپیوسته حمل دستی بار را انجام می دهند بایسـتی از سلامت جسمی، روحی و روانی برخوردار بوده و از نظر شرایطی نظیر قد و وزن و جنسـیت متناسـب بـا وظیفـه محوله باشند. تبصره: بکارگیري کارگران مذکور منوط به انجام معاینات بدو و حین استخدام بویژه معاینات مربـوط بـه آسـیب هاي اسکلتی عضلانی مطابق قوانین کار و تامین اجتماعی می باشد. ماده 4 –حمل دستی بار در صورتی مجاز است که امکان استفاده از وسـایل یـا تجهیـزات مکـانیکی مناسـب و یـا اصلاح شرایط کارگاهی نظیر چیدمان دستگاهها و تجهیزات و ایستگاههاي کاري مقدور نباشد. ماده 5 –کارفرمایان مکلفند چگونگی وضعیت حمل دستی باردر کارگاه را ارزیابی و خطرات مربوطه را شناسـائی نموده و با استفاده از راهکارهاي صحیح و عملی مانند بهبود ایستگاه کار، انجام بسته بندي مناسب، چرخش کـار و پیش بینی زمان استراحت نسبت به تقلیل تنش هاي کاري ناشی از حمل دستی بار اقدام نماید. ماده 6 –کارفرما مکلف است وسایل حفاظت فردي متناسب با حمل دستی بار را براي کارگران فراهم نماید. ماده 7 –کارگران موظفند به کلیه دستورالعمل ها و توصیه هاي بهداشتی و ایمنی در زمینه حمل دستی بـار کـه از طرف کارفرما و مراجع ذیصلاح ارائه میگردد عمل نموده و از وسایل حفاظت فردي که توسط کافرما بدین منظـور تهیه شده استفاده نمایند. ماده 8 – کارفرما مکلف است ضمن تعلیم روشهاي صحیح و مناسب حمل دستی بار، کارگران خود را از خطـرات احتمالی آگاه نموده و نظارت هاي لازم را دراین زمینه ها اعمال نماید. ماده 9 -کارفرما مکلف است دستگیره هاي متناسب با نوع بار براي گرفتن بسـته هـا و بارهـاي بددسـت را پـیش بینی نماید. ماده10 -در فعالیت بلند کردن بار میزان مجاز بار براي کارگران مـرد بـا گـروه سـنی 50-19 سـال بایـد مطـابق روش محاسباتی مندرج در ضمیمه شماره 1 عمل شود.  ۴  تبصره 1 -میزان مجاز بلند کردن بار براي کارگران نوجوان و مرد بالاي 50 سال 75 درصد مقـدار بدسـت آمـده از روش فوق می باشد. تبصره 2 -میزان مجاز بلند کردن بار براي کارگران زن با گروه سـنی 50-19 سـال هفتـاد درصـد مقـدار بدسـت آمده از روش فوق می باشد. تبصره 3 – میزان مجاز بلند کردن بار براي کارگران نوجوان و زن بالاي 50 سال 45 درصد مقـدار بدسـت آمـده از روش فوق می باشد. ماده 11 -نیروهاي وارده به منظور کشیدن و هل دادن بار در حالـت افقـی و عمـودي نبایـد از مقـادیر منـدرج در جداول 1 و 2 ضمیمه تجاوز نماید. ماده 12 -حداکثر وزن بار جهت بلند کردن بار در کارهاي نشسته براي مـردان و زنـان نبایـد بـه ترتیـب از 5 و 3 کیلوگرم بیشتر باشد. ماده 13 -حمل و جابجایی بار براي زنان در طول مدت بـارداري و همچنـین ده هفتـه پـس از زایمـان ممنـوع مـی باشد. ماده 14 – کارفرمایان مکلف اند کیسه هاي آرد، برنج، گندم، شکر، کودهـاي شـیمایی، سـیمان و نظـایر آن کـه در مراحل تولید داخلی تا مصرف نیاز به حمل دستی دارند را در کیسه هاي با وزن حداکثر 20 کیلوگرم بسـته بنـدي و عرضه نمایند. ماده 15 -جهت حمل دستی مواد سمی و شیمیایی که مواجهه پوستی یا استنشـاقی یـا گوارشـی بـا آن منجـر بـه ایجاد آسیب یا مسمومیت میگردد استفاده از ظروف یا محفظه هاي مقاوم در بسته و محصور که امکـان مواجهـه با مواد مذکور وجود نداشته و داراي برچسب حاوي مشخصات ماده شیمیایی یا سمی مـورد نظـر باشـد الزامـی است. ماده 16 –مسیولیت نظارت بر حسن اجراي مقررات مندرج در این آیین نامه بعهـده بازرسـان بهداشـت حرفـه اي وزارت بهداشت می باشد.   

  فصل سوم: جرایم و مجازات ها ماده17 -مسئولیت رعایت مقررات این آئین نامه بر عهده کارفرمـاي کارگـاه بـوده و در صـورت وقـوع هـر گونـه بیماري ناشی از کار به دلیل عدم توجه بـه الـــزامات قـانونی مطـابق مـواد 175 و 176 قـانون کـار عمـل شـده و کارفرما مکلف به جبران خسارت وارده به زیان دیــدگان می باشد و کارگران نیز موظف به رعایـت دسـتورالعمل ها و توصیه هاي آموزشی در زمینه حمل دستی بار می باشند.  این آیین نامه مشتمل بر 3 فصل و 17 ماده و 5 تبصره به اسـتـناد مواد 85 ، 91 قــانون کار جمهوري اسلامی ایـــــران در تاریخ 2/11/89 به تصویب وزیر بهداشت درمان و آموزش پزشکی رسیده است.   جدول 1 حدود مجاز توصیه شده در خصوص نیروي کشیدن و هل دادن بار در راستاي افقی شرایط نیروهایی که نباید از آن تجاوز نمود (برحسب کیلوگرم) مثال هایی از نوع کار الف : وضعیت ایستاده 1 -تمام بدن در کار دخالت دارد 23 کیلوگرم نیرو حمل بار با فرغون 2 -عضلات اصلی دسـت و شـــــــــــــــــــــــــانه دست ها کاملاً کشیده شـده اند 11کیلوگرم نیرو خم شدن بر روي یک مانع براي حرکت دادن یک شئی یـا هـل دادن یک شئی در ارتفاع بالاتر از شانه ب : زانو زدن 19 کیلو گرم نیرو برداشتن یا جابجا نمودن یک قطعه از دستگاه هنگـام تعمیـر و نگهداري . جابجا نمودن اشیا در محیط هاي کاري سر بسته نظیـر تونـل ها یا کانال هاي بزرگ ج : در حالت نشسته 13 کیلوگرم نیرو کارکردن بـا یـک اهـرم عمـودي نظیـر دسـتگیره هـاي کنتـرل در ماشین آلات سنگین. برداشتن و گذاشتن سینی ها و یا محصول بر روي نوار نقاله ٧  ضمیمه 2 جدول 2 حدود مجاز توصیه شده در خصوص نیروي کشیدن و هل دادن بار در راستاي عمودي شرایط محدوده بالایی نیرو (برحسب کیلوگرم) مثال هایی از نوع کار کشیدن اجسام به سـمت پـائین ، در ارتفـاع بالاي سر 55 کیلوگرم نیرو کارکردن با سیسـتم کنتـرل ، گـرفتن قـلاب نظیر دستگیره ایمنی یا کنترل دستی 20 کیلو گرم نیرو بکار انداختن یـک جرثقیـل زنجیـري ، گیـره هاي برقـی، سـطح گیـره قطـري کمتـر از 5 سانتیمتر داشته باشد. کیلوگرم نی بکار انداختن کنترل ، گرفتن قلاب کشیدن به سمت پائین تا ارتفاع شانه 32 رو کشــیدن بــه ســمت بــالا 25cm)10in (بــالاي سطح زمین ارتفاع آرنج ، ارتفاع شانه 32کیلوگرم نیرو 15 کیلو گرم نیرو 5/7کیلوگرم نیرو بلند کردن یک شیی با یک دست بلند کردن در یا درپوش کیلو گرم نی فشار دادن به سمت پائین تا ارتفاع آرنج 29 رو بسته بندي کـردن ، باربنـدي ، مهـر و مـوم کـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــردن بسته ها کیلو گرم نی فشار دادن به سمت بالا تا ارتفاع شانه 20 رو بلند کردن یک گوشه یا انتهـاي شـیئی نظیـر یک لوله یا تیر آهن، بلندکردن یک شـیئی تـا قسمت بالاي قفسه   

 ضمیمه 3:نحوه محاسبه آنالیز بلند کردن دستی بار تعیین حدود مجاز جهت بلند کردن دستی بار به کمک نرم افزار : Calculator Lower-Lift WorkSafeBC امکان پذیر می باشد . لازم به ذکر است که این نرم افزار بصورت رایگان از طریق اینترنت قابل بهره برداري می باشد. در دستورالعمل زیر مراحل انجام محاسبه دستی جهت تعیین اینکه آیا بار بلند شده در حـد مجـاز اسـت یـا خیـر بیان شده: 1 -وزن بار مورد نظر را یادداشت کنید(بر حسب کیلوگرم) وزن بار بر حسب کیلوگرم: 2 -با توجه به موقعیت دست فرد در زمان شروع بلند کردن (پایین آوردن ) بار یکی از اعداد موجود در مستطیل هاي شکل زیر را انتخاب کنید.  3 -با توجه به تعداد دفعات بلند کردن بار در هر دقیقه و نیز مدت زمانیکه در طول روز صرف بلند کردن بار میشود(بر حسب ساعت) عدد مورد نظر را از جدول زیر انتخاب کنید. نکته: براي بلند کردن بار به میزان کمتر از یکبار در 5 دقیقه مقدار این عدد را 1 در نظر بگیرید.     ٩  تعداد دفعات بلند کردن بار در دقیقه چند ساعت در روز کمتر یا مساوي 1 ساعت 2-1 ساعت بیشتر یا مساوي 2 ساعت یک بار بلند کردن بار بین 2 تا 5 دقیقه 1 95.0 85.0 یک بار بلند کردن بار در هر دقیقه 95.0 9.0 75.0 2 تا 3 بار بلند کردن بار در هر دقیقه 9.0 85.0 65.0 4 تا 5 بار بلند کردن بار در هر دقیقه 85.0 7.0 45.0 6 تا 7 بار بلند کردن بار در هر دقیقه 75.0 5.0 25.0 8 تا 9 بار بلند کردن بار در هر دقیقه 6.0 35.0 15.0 بیش از 10 بار بلند کردن بار در هر دقیقه 3.0 2.0 0.0 4 -اگر فرد بیش از 45 درجه چرخش داشته باشد عدد 85.0 را انتخاب و در غیر اینصورت عدد 1 را انتخاب نمایید. 5 -اعداد انتخاب شده در مراحل 2 تا 4 را در فرمول زیر جایگذاري نمایید. حد مجاز بلند کردن بار(بر حسب کیلوگرم) = عدد مرحله 2 *عدد مرحله 3 *عدد مرحله 4 6 -آیا وزن بار بلند شده در مرحله 1 کمتر از میزان حد مجاز بلند کردن مرحله 5 است؟ اگر جواب بلی است ، خطري وجود ندارد اگر جواب خیر است ، خطر وجود دارد. نکته : اگر شغلی مستلزم بلند کردن بارهایی با وزن هاي مختلف باشد مراحل 1 تا 5 بالا را مطابق نکات ذیل انجام دهید: 1 -در مرحله 1 بیشترین وزن باري که توسط فرد بلند میشود را قرار می دهیم 2 -در مرحله 2 عمل بلند کردن بار را در بدترین وضعیت بدنی در نظر میگیریم 3 -در مرحله سوم متداول ترین روش انجام بلند کردن بار که معمولا اجرا میشود را در نظر گرفته و از فرکانس و مدت زمان که براي تمام مراحل بلند کردن ( بار ) در یک روز کاري استفاده میشود بکار برید.